GTV Vriendenschaar; de eerste 25 jaar (1)

(door  Hans Sanders)

Op 24 oktober 1949 werd de tafeltennisvereniging Vriendenschaar opgericht. Dat gebeurde in de woning van de heer C. Verdouw, kruidenier in de Tuinstraat, waar veertien leden van de V&AV Gouda bijeenkwamen. Zij besloten tot oprichting van een tafeltennisvereniging genaamd Vriendenschaar. Ze kozen Joh. Boer tot voorzitter, de heer A. van Schaik als penningmeester (de man van het idee een tafeltennisvereniging op te richten) en de heer A. van Leeuwen als secretaris. De heer J. van Buren werd toegevoegd als Commissaris van materiaal.

De heer J. van Dam kwam, na uitvoerig bomen tijdens de oprichtingsvergadering over de naam van de vereniging, op de proppen met “Vriendenschaar”, een naam die meteen omarmd werd.

 

Joh Boer wist ook een eerste speelruimte te vinden, een tot Duivenlokaal omgetoverde onbewoonbaar verklaarde woning op de Raam, in de nabijheid van de Kuiperstraat. Deze ruimte kon deels als speelruimte gebruikt worden voor 1 gulden per week aan huur. Begonnen werd met spelen onder elkaar op een zelfgemaakte tafel.

Naar “Concordia” (1950)

Door het toenemende aantal leden werd het Duivenlokaal te klein en trok men per 2 januari 1950 in een zaaltje in gebouw “Concordia” aan de Westhaven. Het was daardoor wel nodig de contributie te verhogen van 25 cent naar 30 cent per week. Ter gelegenheid van de opening organiseerde men “een treffen onzerzijds en enige teams van “Elfhoeven” welk een leerzaam iets kan zijn en men zodoende de nodige wedstrijdroutine kan opdoen.” In feite was hier sprake van de eerste wedstrijden van “Vriendenschaar’. Overigens richtten leden van Watersportvereniging Elfhoeven in 1953 de TTV Gouda op.

Ook wist men veelvoudig Nederlands kampioen en naamgever van een sportmerk, Cor du Buy (foto links), te strikken voor een demonstratie wedstrijd, om zo de leden van Vriendenschaar wat technische vaardigheden bij te brengen en de vereniging in het Goudse te promoten.

Omdat het ledenaantal bleef groeien, moest Vriendenschaar weer uitkijken naar een groter onderkomen.  Men was inmiddels toegetreden tot de “wilde” Goudse Tafeltennisbond, waaraan het met 5 teams deelnam, dus het werd langzamerhand serieuzer.

Verhuisd naar de Groeneweg (1952)

Na intensief zoeken kreeg men in november 1952 de beschikking over het gymnastieklokaal van de Bijzonder Neutrale School aan de Groeneweg. Het ledenaantal kon daarna weer flink uitgebreid worden.

Het eerste team, bestaande uit Jo Okkerse, Henny Pol en Gouds kampioen Wim Schoonderwoerd was spoedig kampioen van de wilde Goudse Bond. Vriendenschaar was daarmee de sterkste tafeltennisclub van Gouda geworden.  Hoogste tijd voor aansluiting bij de landelijke bond, de NTTB, waarna men in 1952 werd ingedeeld in de tweede klasse van de Afdeling Den Haag.

Voorzitter Jo Boer, de bekende eigenaar van een groothandel in Zuur- en Zoetwaren, wilde het allemaal wat serieuzer aanpakken en met name het accent meer verleggen naar het kwalitatief verbeteren, te beginnen bij de jeugd. De oudere leden gaven er echter de voorkeur aan er meer een gezelligheidsclubje van te maken. Dit verschil van inzicht liep zo hoog op, dat de medebestuursleden Paul Dijkstra, Bram van de Bergh, Jan Verbrugge en Jan Slagter er hem van moesten weerhouden de voorzittershamer neer te leggen. Boer bleef en hij bleef vechten voor de jeugd, onder het bekende motto, “Wie de jeugd heeft, heeft de toekomst!”.

Naar het Tafeltennishuis (1954)

In 1954 kwam de grootste wens in vervulling, een eigen home, gelegen aan een zijweg (naast bioscoop Thalia) van de Kleiweg.  Boven Garagebedrijf Weurman kon van de Firma Van Reneman en Van der Heijden een bovenzaal gehuurd worden.  Aanvankelijk zonder verwarming (later een potkachel en nog later een aan de hanenbalken opgehangen hete lucht kanon) en zonder wasgelegenheid en met twee zeer eenvoudige kleedkamertjes van zachtboard en een eveneens zeer eenvoudige bar. De toiletten bevonden zich beneden onder de trap. Maar de sfeer (en de niet weg te krijgen zweetlucht) was er uniek! Er werd toen heel fanatiek gestreden om de punten, met voor de bezoekers als stoorzenders onder andere aanvankelijk de kou in de winter vanwege dat ene potkacheltje (winterjas en wanten aan),  een veel geluid makende koffieautomaat, later een aanslaande en blazende hete lucht kachel, de volop aanwezige sigaren- en sigarettenrook en de lucht van bier en gehaktballen en het publiek dat je op de lippen zat.  Toch had men ook wel het beste met de tegenstanders voor, gezien de fraai gedecoreerde tekst op de achterwand: “Uw tegenstander wil ook graag winnen, neem het hem niet kwalijk!”

De zaal werd ook onderverhuurd aan de TTV Gouda (woensdag) en DONK (nu Flamingo’s; op vrijdag). op zaterdag werden er jeugdwedstrijden gespeeld op de maximaal 4 tafels en later werden ook afdelingstrainingen gegeven. Ook werden er vele toernooien (mede) gehouden, zoals het Kerstoernooi (overgenomen van De Musschen) en de Goudse Kampioenschappen, voordat dit verplaatst werd naar Sporthal De Springers.

Het trio Okkerse, Pol, Schoonderwoerd bracht het eerste team in 1955 naar de eerste klas. Omdat het vele reizen naar Den Haag vooral voor de jeugd bezwaarlijk was, heeft Vriendenschaar zich altijd beijverd voor de oprichting van een NTTB Afdeling Gouda, iets wat in 1956 tot stand kwam. Jo Okkerse was daarbij één van de drijvende krachten. Zie ook ons artikel onder de kop “Gouds Tafeltennis in Vogelvlucht”, elders op deze website.

In een jaar tijd werd Vriendenschaar 1 kampioen van de 1e klasse van de afdeling Gouda en promoveerde naar de landelijke overgangsklasse.

In 1960 werd het eerste team daarin kampioen en moesten er promotiewedstrijden worden gespeeld. Sjef Kranendonk, Piet Luteijn en Jaap Blokland haalden het echter niet.  Piet Luteijn won dat jaar wel 100% van zijn competitiewedstrijden en zocht het daarna hogerop bij Batswingers in Den Haag en later SVE in Utrecht, waar hij dus in de ereklasse een gewaardeerde betaalde speler werd en zelfs in het Nederlands team uitgekomen is.

Maar Vriendenschaar had talentvolle jeugd en het hoogste jeugdteam bestaande uit Ton de Gruijl, die zou uitgroeien tot “Mister Vriendenschaar”, Dick van Dijk (later o.a. winnaar Europa Cup 1 met Ajax en Nederlands voetbal international) en Ad van Maaren (Jodan Boys 1) haalden de finale om het Nederlands kampioenschap. Daarin werd gespeeld tegen het Amsterdamse AVGA, met latere international Bert Schoofs in de gelederen. Ondanks dat  Ad van Maaren ongeslagen bleef en de steun van vertegenwoordigers van het college van B&W, werd het na een bloedstollende wedstrijd 4-5 voor de Amsterdammers.

 

Het seizoen 1962-1963 werd een echt kampioensjaar, want zowel team 1 als team 2 werden kampioen. Het eerste promoveerde naar de Hoofdklasse, met alleen de Ereklasse daar nog boven en team 2 promoveerde naar de landelijke Overgangsklasse. Verdediger Ton de Gruijl zou drie decennia lang voor het eerste uitkomen en ook nog langer allerlei functies binnen de vereniging vervullen, vooral die van wedstrijdsecretaris. Daarnaast werd hij tien keer Gouds kampioen en Nederlands Militair kampioen.

Daarna een vrij rustige periode wat prestaties betreft, al degradeerde het eerste door het vertrek van diverse spelers (o.a. naar het nieuwe Les Amis), maar in 1968 werd het eerste weer kampioen en promoveerde terug naar de Hoofdklasse. Het team betond uit Ton de Gruijl, Ton Heerkens en Sjef Kranendonk.  Na een kortstondig verblijf in de hoofdklasse zweefde het team heen en weer tussen Overgangsklasse, Promotieklasse en Hoofdklasse, waarbij Ton de Gruijl assistentie kreeg van vele spelers, zoals Lex Pinkse, Ben Verkerk, Frans Boot, Joop de Jong, Nico Verwoerd en Jos de Vrind. Met Nico en Jos wist Ton in 1973 de Hoofdklasse weer te bereiken.

Dat team heeft een aantal jaren in de Hoofdklasse gespeeld met vele memorabele wedstrijden en veel publiek.

Verhuizing naar de Raam 56 (1974)

Vooral door de toeloop van veel jeugd, opgevangen door Jeugdleider Louis Korsel en later trainer Joop de Jong, werd het Tafeltennishuis te klein en toen bekend werd dat de eigenaar het huurcontract ging opzeggen omdat het pand moest verdwijnen, ging het bestuur snel aan de slag.  Al hadden penningmeesters Paul Dijkstra en later Do Bruijstens een zuinig beleid gevoerd en was er een flink bedrag in kas voor een eventuele renovatie, een nieuw gebouw zat er niet in. Ook de inwonende TTV Gouda (naar het oude Badhuis aan de Lange Groenendaal) en DONK/Flamiingo’s (naar de gymnastiekzaal aan de A,G, de Vrijestraat) moesten noodgedwongen verhuizen.

De Gemeente Gouda kwam eerst met een school aan de Nieuwe Haven als mogelijkheid, maar dat gebouw bleek niet geschikt.  Vervolgens kreeg één van de leden een tip dat aan de Raam 56 een pand leegstond achter de Speelwinkel, dat waarschijnlijk wel geschikt was. Het was het oude bedrijfspand van de Cooperatieve Bakkerij.  Het bestuur, onder leiding van Henk Weemhoff, verzocht de gemeente Gouda de beschikking over dit pand te mogen krijgen en dat werd toegestaan. Deze ruimte bevond zich eveneens op de eerste verdieping boven een Kaaspakhuis. Zo ging men van een zaal met zweetlucht, naar een entree met een lange trap met een gelijksoortige sterke kaaslucht, maar daar was men dus in feite aan gewend! In de goed geisoleerde zaal viel de lucht gelukkig mee.

Het pand moest wel geheel opgeknapt worden en dat gebeurde onder leiding van een bouwcommissie, bestaande uit coordinator Frans Bruijstens, Jan de Groot, Joop de Jong, Adrie van Eijk, Wim Beerthuizen, Adrie Perdijk en Ton de Gruijl. Men zag kans de verouderde en verwaarloosde behuizing om te toveren in een prachtige tafeltenniszaal, met verwarming, een fatsoenlijke kleed- en wasgelegenheid (op de tweede verdieping) en een gezellig aangeklede ruime bar met een eigen biertapinstallatie.

De accommodatie werd geopend door burgemeester Hofwegen, die samen met penningmeester Do Bruijstens een tegeltableau onthulde, door de leden geschonken voor het nieuwe clubgebouw, tevens het 25 jarig bestaan van de GTV Vriendenschaar.

 

Lees verder deel 2: 

 

Bronnen: Jubileumblad TTV Vriendenschaar (1949-1984), GTV Vriendenschaar 50 jaar (1949-1999); Bat en Bal (jaargang 1962-1963); Bat & Bal; jubileum 40 jaar special; Archief en waarnemingen Hans Sanders