Op donderdag 28 maart 2019 ontving Gouda Sportstad in de studio van RTV Gouwestad vier leden van de bijna 70-jarige Goudse Tafeltennisvereniging (GTV) Vriendenschaar. In het kader van de gespreksserie “Met Gouda Sportstad aan tafel” interviewde Gerrit Schinkel deze mannen over verleden en heden van één van de grotere tafeltennisverenigingen van Nederland en zeker de grootste van Gouda. Hieronder een korte samenvatting van dit gesprek, dat ook via het You Tube- kanaal van Gouda Sportstad te bekijken is (zie link onderaan).
(door Hans Sanders)

Gerrit Schinkel heet de heren welkom en vraagt ze naar hun positie binnen GTV Vriendenschaar
Hans van Haren vertelt dat hij 10 jaar lid is van de vereniging en sinds kort secretaris. Hij is wat laat met de sport begonnen en speelt daarom op een zeer bescheiden niveau.
Ton Heerkens is in 1962 met tafeltennis begonnen bij Vriendenschaar.

Hij was een klasgenoot van de latere voetbalinternational Dick van Dijk die bij Vriendenschaar speelde en hem naar de club meenam. Op een korte onderbreking na bij K&K (“We gaan allemaal wel eens vreemd, toch”), is hij Vriendenschaar tot op de dag van vandaag trouw gebleven. Ton, inmiddels 72 jaar, hoopt dat toch nog lang en met enthousiasme vol te houden, gewoon doorgaan. Inmiddels speelt hij in de 2e klasse, maar hij heeft ook een paar jaar met clubicoon Ton de Gruijl in het eerste gespeeld, in de hoofd en overgangsklasse, indertijd het tweede en derde niveau van Nederland.
Maarten Gaasbeek Janzen vertelt dat hij sinds oktober 2018 voorzitter is en dat hij is overgekomen van het per 1 januari 2015 opgeheven ILAC. Net als collega Hans van Haaren speelt hij in de laagste regionen met vooral veel plezier.
Marco van der Meijden speelt al vele jaren, met onderbrekingen, in het eerste team, nu in de tweede divisie. Hij speelde voorheen in zijn woonplaats Zoetermeer bij Taverzo tot 2001 en kwam in zijn periode bij Vriendenschaar ook drie seizoenen uit voor Scyedam uit Schiedam, omdat hij daar eredivisie kon spelen. Verder heeft hij allerlei functies binnen de vereniging vervuld.

Alvorens de geschiedenis in te duiken, wil Gerrit eerst even terug naar vorig seizoen, toen de dames van Vriendenschaar de eredivisie bereikten. Hoe uniek is deze prestatie?
Marco: dat was op zich uniek, maar niet geheel onverwacht. De twee seizoenen ervoor waren ze namelijk al kampioen van de 1e divisie geworden zonder te kunnen promoveren en nu kon dat wel. Hoewel het nog even spannend werd in de laatste wedstrijd, is het de dames gelukt voor het eerst in de geschiedenis van Vriendenschaar het hoogste niveau te bereiken. Daarin staan ze samen met Avanti onderaan op de plekken 7 en 8. Er zijn 6 echt sterke teams is Nederland en het verschil met de rest is erg groot. Toch bestaat de kans dat, als je zevende wordt, je via het winnen van een beslissingswedstrijd tegen de nummer 2 van de 1e divisie, het verblijf in de eredivisie met een seizoen kan verlengen.

Gerrit: Vriendenschaar werd opgericht op 24 oktober 1949. De eerste speelzaal was een Duivenlokaal aan de Raam, een jaar later verhuisde Vriendenschaar naar Concordia aan de Westhaven, later naar de Groeneweg en kreeg het in 1954 een eigen home schuin achter de toenmalige bioscoop Thalia een de Kleiweg. In 1974 volgde een verhuizing naar de Raam en uiteindelijk naar de huidige mooie accommodatie aan de Groen van Prinsterersingel. Ton, waar ben jij begonnen?
Ton vertelt dat dit in 1962 in het Tafeltennishuis achter bioscoop Thalia was. Hij speelde daar na enige tijd met Ton de Gruijl en Sjef Kranendonk in het eerste in de hoofdklasse en daarna met broer Fred en Jos de Vrind in het tweede, in de overgangsklasse. Hij heeft daarna alle volgende speelzalen meegemaakt en ook een actieve rol daarbij in onder andere het bestuur gespeeld.

Hans van Haren stelt dat de huidige zaal aan de Groen van Prinsterersingel een mooie ruime speelzaal is met een eigen kantine. Overdag wordt de zaal gebruikt door de GSG Leo Vroman. Maarten vult aan dat tijdens de schoolexamens de zaal niet voor Vriendenschaar beschikbaar is; zij moeten dan uitwijken dan naar Sporthal De Mammoet.
Gerrit: de naam Ton de Gruijl is al gevallen. Laten we wat bekendere namen van spelers doornemen, te beginnen met “Mister Vriendenschaar”, Ton de Gruijl
Ton: Hij was een verdedigende speler, alsof je tegen een muur speelde. Hij heeft dat heel lang op hoog niveau volgehouden. In de jeugd speelde hij met Ad van Maaren en Dick van Dijk en ze werden tweede van Nederland. Verder was hij heel lang als wedstrijdsecretaris een begrip. Hij is 10 jaar geleden veel te jong overleden. Om hem te eren houden we ieder jaar een Ton de Gruijl Memorial in januari, waarbij ik zoveel mogelijk deelnemers probeer te strikken, die met Ton te maken hebben gehad. Meestal krijg ik een man of zestig bij elkaar en het wordt altijd beregezellig.


Gerrit: en de voetbaltalenten Dick van Dijk en Ad van Maaren?
Ton: Dick van Dijk kon alles op sportgebied. Hij was op school een goede volleyballer, tafeltennisser, honkballer, het maakte niet uit welke sport. Maar hij kreeg al snel een profcontract bij SVV en ging vandaar naar FC Twente, Ajax , Spanje en Frankrijk. Hij moest daarom vroeg stoppen met competitietafeltennis, al heeft hij na ons nog heel kort bij Les Amis gespeeld. Les Amis was één van de voorlopers van ILAC. Dat is ook de club waar zijn vriend Ad van Maaren naartoe ging. Ad heeft nog een aantal jaren in het eerste van De Jodan Boys gevoetbald.
Gerrit: en Piet Luteijn?
Ton: dat was een echte eredivisie speler, die dan ook snel vertrok naar eredivisieclub Salamanders in Den Haag. Hij eindigde bij SVE in Utrecht in een team met Bertus Swart en Hans Onnes. Piet heeft in het Nederlands team gespeeld en werd later Bondsbestuurslid. Toen hij in Groot Ammers woonde heeft hij afgebouwd in ILAC 2. Hij woont al een tijdje in Assen, maar deed een paar jaar geleden nog wel een keer mee aan de Ton de Gruijl Memoriam.
Gerrit: in Gouda waren vroeger meerdere tafeltennisverenigingen. Was er sprake van grote onderlinge concurrentie?

Maarten: er zijn er nog maar drie over in Gouda, ISV-Gouda, Flamingo’s en Vriendenschaar. ISV heeft een speciale doelgroep en Flamingo’s bestaat vooral uit veteranen en beide zijn kleine clubs. Vriendenschaar is met 130 leden één van de grotere van Nederland en er komt de laatste tijd toch weer jeugd bij.
Marco vult aan dat de jeugd vanaf 8 jaar kan komen spelen. Deze leeftijdsgroep heeft nog geen speciale naam. Ton brengt ze de eerste beginselen van het tafeltennis bij.
Ton: over onderlinge concurrentie gesproken, in het Tafeltennishuis hing een bord met de tekst: “Uw tegenstander wil ook graag winnen… neem het hem niet kwalijk”, maar dat stond zeer fanatiek en met alle middelen voor de winst gaan bepaald niet in de weg.
Gerrit: voor ILAC ter ziele ging was er sprake van een fusie. Maar die is er niet gekomen, waarom?

Maarten vertelt dat ILAC na de brand van het clubgebouw eerst bij Vriendenschaar is ingetrokken. De leden van ILAC waren toen unaniem voor een fusie, maar de grote broer wilde niet.
Marco vertelt dat hij wel een voorstander was van de fusie, maar dat met name de oudere, vaak niet zo actieve leden, tegen de fusie waren. Ze waren bang dat ze de naam “Vriendenschaar” zouden kwijtraken. En dat klopte op zich wel, misschien had de vereniging nu TTV Gouwestad geheten.
Ton legt uit dat hij en Ton de Gruijl als bestuursleden ere voorzitter Jo Boer op het eind van zijn leven plechtig hebben moeten beloven de naam Vriendenschaar altijd in ere te zullen houden en dat hebben Ton en Ton dan ook gedaan. Vandaar misschien ook het verzet tegen de fusie met als angst dat de naam zou verdwijnen, waarbij ook nog wat financiele perikelen een rol speelden. Uiteindelijk is het zo wel gelukt de naam “Vriendenschaar” te behouden.
Gerrit: wat voor soort vereniging is Vriendenschaar, is het een vriendenclub?
Ton zegt dat het dat wel zou moeten zijn. Marco noemt het een breedteclub. De echt goede spelers gaan terecht weg, zoals Vincent Blom naar Avanti, maar met drie landelijk spelende teams is Vriendenschaar toch ook op de goede weg. Hans vertelt dat er dagelijks getraind wordt en de competitiewedstrijden van de districtteams (West) worden op dinsdag- en vrijdagavond gespeeld. De landelijke wedstrijden en jeugdwedstrijden vinden op zaterdag plaats.

Gerrit: is tafeltennis een dure sport?
Maarten zegt van niet. Je hebt je contributie en je hebt een batje nodig, dat is in principe alles. Marco vult aan dat je natuurlijk prijsverschillen hebt in batjes en dat naarmate je hoger speelt er vaker van velletjes gewisseld wordt om zo optimaal effect en veerkracht te behouden en dat kan wel in de papieren lopen. Ton voegt er aan toe dat de balletjes tegenwoordig een behoorlijke kostenpost zijn geworden, sinds van celluloid als materiaal door de bonden overgestapt is op de meer kwetsbare en duurdere plastic balletjes.
Gerrit: Vriendenschaar bestaat dus binnenkort 70 jaar; gaat dit groots gevierd worden?
Voorzitter Maarten meldt dat hij weet dat er een feestcommissie actief is, maar het fijne weet hij er nog niet van. Gerrit merkt op dat een voorzitter toch wel weet of en hoe dat gevierd gaat worden? Maarten laat dit graag aan de feestcommissie over en als ze om budget komen, stuurt hij ze door naar de penningmeester. Ton vermoedt dat het hier om de “Commissie Stiekem gaat”.
Gerrit: hoe zit het met het kader bij Vriendenschaar?
Hans vertelt dat het bij Vriendenschaar net is als bij de meeste verenigingen, een kleine groep doet het meeste werk, zoals Ton en Marco. Het is moeilijk mensen te vinden, al zijn Maarten en hij onlangs toch ingestapt. Verder zijn er twee betaalde trainers; één voor de jeugd en één voor de senioren.

Gerrit: hoe ziet de toekomst van Vriendenschaar er uit?
Marco verwacht weinig spectaculaire verschillen. Vriendenschaar blijft wel groot, met enerzijds een beetje vergrijzing, maar toch ook aanwas van jeugd. Het spelniveau zal ongeveer gelijk blijven en de vereniging zal wat ledenaantal betreft geleidelijk groeien.
Maarten ziet het als voorzitter ook zo en wil zelf graag nog de 100 jaar meemaken.
Ton zou dat ook wel willen, dat van die 100 jaar. Verder maakt hij zich zorgen over hoe het zal gaan als het huurcontract van de zaal afgelopen is en het door de Gemeente verlengd moet worden. Al veel kleinere tafeltennisverenigingen in den lande zijn ter ziele gegaan, omdat ze de verhoogde huren niet meer op konden brengen. Ook de jeugdaanwas moet maar afgewacht worden; ze hebben zo veel andere zaken aan hun hoofd, waaronder werken op zaterdag, zodat ze dan geen wedstrijden kunnen spelen. Dat was vroeger heel anders. Toch is Ton, ondanks zijn bedenkingen, gematigd positief.

Interviewer Gerrit Schinkel sluit het gesprek af met het bedanken van zijn gesprekspartners van deze avond, wenst Vriendenschaar een prachtig jubileumjaar toe en hoopt dat de Dames 1 in de eredivisie zullen blijven. Hij vraagt of het gesprek meeviel, waarop Ton reageert met “Kan het over?”.
Dat is uiteraard niet gebeurd.
Bekijk hier het You Tube filmpje van dit gesprek.
Lees hier ook ons artikel over de eerste 25 jaar van de GTV Vriendenschaar
- Ton Heerkens is helaas in april 2023 overleden. Moge deze aimabele sportvriend rusten in vrede.
Voorronde voor WK hardbat bij Vriendenschaar (RTV Gouwestad; december 2019): https://www.youtube.com/watch?v=LawWHTkFNd8&fbclid=IwAR38TE6oVZRHQcD91WfuFjx7gBSWHCKgYViwgHoVdhJzy29aRQ_hHopoSPU
Hallo tafeltennisvrienden,
In dit artikel wordt ook bertus swart uit utrecht vernoemd. In de 1960jaren speelde bertus met o.a. piet luteijn bij sve-utrecht.
Met bertus was ik bevriend totdat wij ons in 1971 uit het oog verloren, destijds woonde hij in Waddinxveen..
Graag wilde ik weten hoe het met bertus gaat en , -als hij het op prijs stelt-, hoe ik hem bereiken kan.
Vriendelijk dank voor antwoorden,
A.v.Rooijen
Leuk interview met name Ton Heerkens.Toen ik bij Vriendenschaar speelde werd er altijd naar mijn vader gevraagd om feestavonden op te vrolijken en dat deed mijn vader , de beste ITTF referee ooit,althans gekozen door de media en tafeltennissers in Nederland en daar buiten.
De meeste kennen mij als Fittipaldi vanwege mijn snelheid op het voetbalveld en rechtsbuiten ook bij Vriendenschaar
Ga jullie allemaal goed.
Nog goed 2023 voor u en de uwen
Johan Spinhoven
06-42852006
of mij mailen naar mjsports.nl@gmail.com