Hierbij de korte geschiedenis van de tafeltennisvereniging Gouda. Opgericht op 1 mei 1953 en om uiteenlopende redenen in 2005 opgegaan in ISV, daarna bekend als ISV Gouda. Hier deel 1, de periode van 1953 tot 1973.
De ttv Gouda werd in 1953 opgericht. De oprichters speelden bij de tafeltennisvereniging “Elfhoeven”, een onderdeel van de nog bestaande watersportvereniging. Het bestuur van “Elfhoeven” verbood om ’s zomers te tafeltennissen, want het was er toch primair voor de watersport, vooral ’s zomers beoefend.
De leden Rien Lammers (boekhouder G.M.F.), Piet Schouten (eigenaar dranken groothandel) en Cor van de Leur (juwelier) hadden al eerder met plannen rondgelopen zelf een club op te richten en nu was de maat vol. Op koninginnedag 1953, 30 april, werd de tafeltennisvereniging Gouda opgericht. Toen in de jaren zeventig verenigingen verplicht werden bij Koninklijkbesluit goedgekeurd te worden, waren daarvoor statuten nodig met daarin vermeld een oprichtingsdatum. Geen der oprichters was toen nog lid en er is toen een schatting gemaakt en die zat er maar 1 dag naast, 1 mei 1953.
Bij de oprichting bestond de vereniging uit 12 leden, te weten Rien Lammers, Cor van de Leur, Piet Schouten, Henk Kolster, Jan van der Zaan, Hennie de Water, Charl Ackx, Herman Nanninga en echtgenote, Jan Davids en mejuffrouw Davids. De twaalfde naam is onbekend. Gezien de achtergrond van de leden was Gouda toen een echte middenstandvereniging.
Er werd geld gelapt voor een tafel . De eerste speelgelegenheid werd het zaaltje boven de bar van “Societeit de Reunie”, waarvan de heer Van der Tooren de eigenaar was. Omdat de ruimte in de praktijk ongeschikt bleek, volgde er snel een verhuizing naar de Westerschool en in januari 1954 naar het nieuwe Tafeltennishuis achter bioscoop Thalia aan de kop van de Kleiweg en boven garage Weurman. 
Daar speelden ook de verenigingen “Gtv Vriendenschaar”, de hoofdhuurder, ttv DONK” en zelfs even moedervereniging “Elfhoeven”. “Gouda” huurde de dinsdagavond. Een deel van de vereniging speelde onder de naam “Gouda” in de N.T.T.B. (Nederlandse Tafeltennis Bond) afdeling Den Haag en een ander deel onder de naam “Gouda ’53 in de ‘wilde’ Goudse Bond.
Oprichting afdeling Gouda van de NTTB in 1956
In 1956 werd eindelijk de afdeling Gouda en Omstreken van de NTTB opgericht. Er werd gestart met 18 verenigingen, zoals Flora, GMF, Goedewagen, Gouderak, Huize Elfhoeven, Jongensstad, Kamaha, Match (Stolwijk), SKG, SOA (Haastrecht), Sportief ’51 (Bodegraven), De Producent, De Mussen, DONK, Kwiek (Waddinxveen), Gouda en Vriendenschaar. Er werd gestart met een 1e klas, een 2e, twee 3e en drie 4e klassen. Gouda schreef al haar 6 teams in en was na test wedstrijden in alle klassen vertegenwoordigd. Het eerste moest het o.a. opnemen tegen Vriendenschaar 1 en 2 en Kwiek 1. de eerste competitie startte op 15 oktober 1956 en er deden 72 teams mee. Een jeugdafdeling bestond er nog niet. Het eerste wist zich in de 1e klasse te handhaven.
Gouda groeit gestaag
De oudst bewaarde ledenlijst uit 1958, uiteraard het schriftje van de penningmeester, liet al een aardige groei zien ten opzichte van het ledental bij oprichting. Naast deze 12 waren lid geworden A. J. en W.C. Broer, C. Breeman, Elly Dikhof, R. Eikenboom, C. de Graaf, B. Hemerik, D. Heus, T. van de Kroef, Piet Licht, J. Nijkamp, J. Plak, P. Scholten, W. Sliedrecht, B. Spek, M. Stolk, M. Steultjes, Guus van Teeseling, P.C. van Tienhoven, J. Vink, Constant van der Wal, A.F. Sieverts en J.H. Lammers. Veel middenstanders of mensen die het tafeltennis naast een andere sport bedreven.
De contributie in die tijd was twee kwartjes per week. Aan de uitgavenkant stonden zaken als ballen, een forse post, afwisselend betrokken bij de firma’s Verzijl, Broer en Verkerk. Verder fl. 6,– uitgegeven bij Bloemenmagazijn Iris, met als aantekening “kampioen”, zodat er in maart 1958 in ieder geval één team kampioen geworden is. De zaalhuur bedroeg fl. 7,50 per week. De NTTB contributie (en teamrechten) werden door de leden apart betaald. en wel fl. 1,75.
De jaren zestig
Per 1 oktober 1960 werd aan H. van der Schaft en Gerard de Vries overschrijving verleend van het ter ziele gegane “De Mussen” naar Gouda. Verdediger Gerard speelde daarna vele jaren in het eerste en maakte zich onder andere ook verdienstelijk als bestuurslid technische zaken. De zaalhuur werd verhoogd naar fl. 8,50 per week.
In 1961 bestaat het eerste team uit Piet Licht (ook bekend als atleet en tennisser), Gerard de Vries en Rien Lammers. In team 2 treden op Guus van Teeseling (typemachinewinkel), Constant van de Wall (directeur VVV) en Piet Schouten (drankenhandel). Een echt middenstandsteam.
Crisis in 1962
In 1962 wordt Gouda door de Bond geschorst wegens het niet nakomen van de financiële verplichtingen. Na betaling wordt de schorsing ongedaan gemaakt. Voor het zover kwam werd er op dinsdag 3 april in aanwezigheid van 13 leden een buitengewone ledenvergadering belegd. Er bleek dat verschillende factoren de oorzaak waren geweest van een onbevredigende gang van zaken binnen de vereniging. De afwezigen wordt een brief gestuurd met de vraag of zijn kenbaar wilden maken wel of geen lid te blijven. Verder wordt besloten het bestuur in te krimpen tot drie functies, te weten voorzitter M.J. Lammers, secretaris A.J.D. van Teeseling en penningmeester M. Teunissen- Jongeneel. Verder werd P. Schouten benoemd tot wedstrijdleider en wordt de keuzecommissie opgeheven. Tot slot wordt er een jeugdafdeling opgericht en worden twee teams ingeschreven. In die tijd bestonden de jeugdteams uit 2 personen en werden de wedstrijden doordeweeks gespeeld. Team A bestond uit Hans Lammers en Hans Sanders en team B bestond uit Ineke Bakker en Friedel van Teeseling. De bestuurscrisis lijkt vooralsnog afgewend.
In 1963 ontstaan er weer bestuurlijke problemen, wat resulteert in een tijdelijk overname van het voorzitterschap door Constant van der Wall. Gouda eindigt met nog maar 4 senioren teams op zevende en achtste plaatsen, voorwaar een zwak seizoen. Jeugdteam A doet het bij het debuut redelijk na een sterke tweede helft met 14 uit 18, team B wordt laatste met 5 punten.
In 1964 (weer) geen enkel Gouda-succes op de Goudse kampioenschappen, waar Ton de Gruijl (Vriendenschaar) begint aan zijn reeks van Goudse titels. Het eerste team degradeert met 7 uit 16 voor het eerst uit de 1e klasse. Ook team 2, 3 en 6 eindigen kansloos onderaan. En daar waren weer de bestuurlijke problemen. Het voortbestaan lijkt aan een zijden draadje te hangen. In september wordt in Café-Hotel “De Kroon” een buitengewone vergadering belegd. Slechts 7 leden bogen zich over de vraag of het nog wel zin had de vereniging in stand te houden, want van de toenmalige 15 leden ging de helft stoppen. Deze vraag werd uiteindelijk met “ja” beantwoord, mede omdat voorzitter Jo Boer van Vriendenschaar de zaalhuur terugbracht naar Fl. 5,– per week. Rien Lammers neemt de voorzittershamer weer over van Constant “Bouty” van der Wall.
In 1965 keert het eerste team weer terug in de 1e klasse door ongeslagen kampioen te worden van 2B. Gerard de Vries trekt de kar met 90% winst. Het tweede team (Van der Wall, Ackx en Schouten) wordt ook kampioen en keert terug in de 2e klas. Helaas legt de Jeugdafdeling alweer het loodje.
Over 1966 valt weinig te melden, maar in 1967 wordt het latere gemeenteraadslid Arie (A.P.) de Jong voorzitter en dat zou hij heel lang blijven. Jan van Leest is inmiddels secretaris. In 1968 staan er nog 15 personen op de ledenlijst. In 1969 degradeert het eerste weer naar de tweede klas. Zo zijn de jaren zestig niet alleen maatschappelijk onrustig, maar heeft de TTV Gouda daar volop aan meegedaan, doch de vereniging bestaat nog steeds!
De jaren zeventig
De jaren zeventig beginnen rustig voor de ttv Gouda. Het eerste eindigt in 1970 in de middenmoot van de 2e klasse, met Leen Hofstede (63%) als beste speler. Het 2e wordt tweede in de 3e klasse achter Unilever Emery 1. De enige titel wordt behaald door het zevende en laagste team ( Jan van Leest, Arie Cattel en Hans Sanders), dat ongeslagen kampioen wordt in een 4e klasse met 29 uit 16. De heren Blom Sr. (Vriendenschaar) en Sanders (Gouda) organiseren in december 1970 in het Tafeltennishuis de Goudse scholierenkampioenschappen voor de lagere scholen.
1971
Voor het laatst wordt er een competitie over een heel seizoen (jaar) gespeeld. Het eerste wordt 2e in de tweede klas en plaatst zich daarmee voor de nieuwe 1e klas degradatie. De overige 4 teams handhaven zich. Jan Raapis (46 overwinningen in 56 wedstrijden is de meest succesvolle speler van het seizoen en ontvangt de verenigingsprijs.
De ttv Gouda organiseert voor het eerst een eigen toernooi . Er zijn 197 inschrijvingen en de hoogste klasse (overgangsklasse) wordt gewonnen door Ton de Gruijl van Vriendenschaar. De overige winnaars van het Gouda-toernooi zijn Ton Heerkens (Vriendenschaar; 1e klas), Wil Snabel (TTVN; 2e klas), Rien Lammers (Flamingo’s; 3e klas), Jo van Spijk (Gouda; 4e klas). De dubbeltitels zijn voor Joop de Jong en Ton Heerkens (Vriendenschaar; 1e en 2e klas) , Willem van Holten en Bas Benschop (3e en 4e klas) en Ton de Gruijl en Bep Remeijer (Vriendenschaar; mixdubbel).
Bij de junioren was de eindstand: 1) Wim IJsselstein (Impuls), 2) Wim Blom (Vriendenschaar) en 3) Roel van Vliet (Vriendenschaar). Bij de dubbels is de uitslag 1) Blom/Van Vliet (Vriendenschaar), 2) IJsselstein/Wim Linthorst (Impuls) en 3) Angenent/Schulten (TTVN).
In de najaarscompetitie bestaat team 1 uit Gerard de Vries en de van Impuls overgekomen Jaap Halewijn en Henk den Heijer. Leen Hofstede en Alex Bouter zakken naar team 2, aangevuld met Jo van Speijk, de duidelijk aanwezige man met de zachte “G”. Het eerste handhaaft zich, het tweede, vierde (Wim Veldhuizen, Jan van de Heuvel en Mar de Vries) worden net als team 5 (Jan van Bemmel, Cees de Jong en Jan Raapis) kampioen. Team 3 en 6 zijn daar dichtbij, voorwaar in sportief opzicht een goed seizoen voor Gouda.
In de daarna volgende Goudse Kampioenschappen, gespeeld in diverse zalen over een langere periode, werd Bert Swart Gouds Kampioen. Succes voor Gouda was er voor Jo van Speijk die in de finale 3e klas clubgenoot Lex Bouter klopte. Jan van Bemmel werd 2e in de 4e klas en Van Speijk en Hofstede wonnen het 3e/4e klas dubbel. Gouda werd verrassend derde in het verenigingsklassement.
1972
In de voorjaarscompetitie pakt het eerste team nipt de titel en promoveert naar de 1e klas promotie, het hoogste in de afdeling Gouda. Het tweede wordt gedeeld eerste en Gouda 6 (het laagste team), bestaande uit Dirk Everling, Gerard Hoogerdijk en Hans Sanders, wordt kampioen, 1 punt voor ZTTC 1.
In april wordt het tweede Gouda-Toernooi gespeeld met 200 inschrijvingen. Nico Verwoerd (Vriendenschaar) wordt eerste en bij de jeugd wint Wim IJsselstein (ILAC). Het dubbel wordt gewonnen door Jan van der Pool en Wim Blom (Vriendenschaar) die verassend Wim Linthorst en Wim IJsselstein (ILAC) in de finale versloegen.
Clubkampioen A-poule wordt verrassend Jo van Speijk voor Jaap Halewijn. De B-poule is een prooi voor Cees de Jong.
Bij de NTTB-achtkamp 3e klas (tussen de beste spelers uit de afgesloten competitie) wordt Lex Bouter 2e. Hans Sanders wint de 4e klas voor G. de Keijzer van ILAC.
Ex lid en oud voorzitter Rien Lammers stopt na 16 jaar als voorzitter van de Afdeling Gouda.
Gouda en Vriendenschaar organiseren in december weer de schoolkampioenschappen, ditmaal voor de middelbare scholen.
1973
Een belangrijk jaar voor de TTV Gouda, want het moet op zoek naar eigen huisvesting en dat wordt gevonden in een deel van het oude badhuis aan de Lange Groenendaal. Voorzitter in die tijd, Arie Pieter de Jong (1936), gaf in 1993 een interview over deze periode en blikte ook terug op zijn tafeltennisloopbaan en de TTV Gouda.
Terugblik Arie de Jong, voorzitter van 1967 tot 1979
Arie leerde tafeltennissen bij jongerenclub De Mussen, gevestigd aan het Paradijs. In deze krakkemikkige omgeving werd het spel hem onderwezen door Jo Ockerse, landelijk speler van Vriendenschaar. Arie schopte het tot het eerste team en kwam daarin uit met Gerard de Vries en Cor Lugthart. Gespeeld werd in de wilde Goudse Bond en vanaf 1956 in de net opgerichte afdeling Gouda van de NTTB.
Arie speelde in die tijd tegen Gouda 1 in de eerste klas. Gouda was toen nog een besloten middenstandsclub en sommige leden voelden zich kennelijk heel wat. Bij een uitwedstrijd werd Arie door Guus van Teeseling van Gouda 1 toegevoegd: “Oh, daar heb je die schoffies club”. Dan had hij het wel over een meestergezel houtbewerker, een schoolmeester en een gediplomeerd uitvoerder. Op dat punt is niet alleen de maatschappij veranderd, maar zeker ook snel de TTV Gouda.
De Mussen werd in 1960 opgeheven. Gerard de Vries werd door voorzitter Rien Lammers van Gouda overgehaald voor zijn club te komen spelen. In 1965 haalde diezelfde Lammers Arie over weer te gaan spelen. Hij kwam in het tweede team met Piet Schouten, Chris Ackx en Constant “Bouty” van der Wal. Arie vertelde dat Bouty altijd een zak bij zich had, gevuld met centen, stuivers, dubbeltjes enz., zodat betalen na afloop altijd een uitgebreid en langdurig ritueel werd. Bouty heeft dat heel lang volgehouden.
In 1967 gaf Rien Lammers te kennen definitief te stoppen als voorzitter.. Een aantal leden had Arie gevraagd om voorzitter te worden en na een week bedenktijd stemde hij toe. Op de eerste ledenvergadering moest hij nog wel het informele leiderschap van Rien Lammers weerstaan en toen daarna de verhoudingen duidelijk lagen hield hij het voorzitterschap 12 jaar vol.
Zoals gezegd moesten de onderhuurders van de GTV Vriendenschaar in 1973 op zoek naar een eigen speelruimte, terwijl er wel snel verhuisd moest gaan worden. Arie nam contact op met de wethouder van sportzaken Kruijsheer en enige tijd later wandelden zij samen een middagje door Gouda, diverse locaties bekijkend. Niets kwam echt in aanmerking en reeds wanhopig wandelde men door de Lange Groenendaal, toen de heer Kruijsheer halverwege vroeg of het leegstaande badhuis niet iets zou kunnen zijn. Arie zei “Geef me de sleutel maar” en nog dezelfde avond ging het bestuur kijken. Een mooi gebouw, maar wat klein.
Gezien het ontbreken van alternatieven werd ter plekke besloten de knoop door te hakken en in het Badhuis te gaan spelen. Dit werd de andere dag doorgegeven aan de Gemeente en de sleutel werd gehouden. De dag erna volgde er een gesprek met de heer Willemsen van Financien van de gemeente, die uitrekende dat fl. 2800,– per jaar een redelijk huurprijs was. Waarop Arie opstond en zei: “U heeft zojuist een tafeltennisvereniging naar de knoppen geholpen.” Dat maakte wel enige indruk, maar de door Arie voorgestelde fl. 1000,– was onmogelijk, zodat het gesprek afgebroken werd. De volgende dag werd de kwestie voorgelegd aan wethouder Kruijsheer, die zei “Dat regel ik wel”. Uiteindelijk rolde er een prijsje uit van fl. 1200,– per jaar, voor een aantal jaren vast.
Het verbouwen van het Badhuis was een hele klus. Maar Arie denkt aan deze periode met veel warmte terug. Er was veel medewerking van de leden , die per week twee avonden en de zaterdag aan de slag gingen. Partner Nel Blok zorgde op zaterdag voor broodjes en koffie en na 2000 manuren was de klus in vier maanden geklaard voor een minimale prijs.
De financiele middelen werden beschikbaar gesteld door Jan Raapis en Lex Bouter, die fl. 10.000,– renteloos leenden. Daarnaast zijn er diverse giften gedaan, waaronder de schenking van het meubilair. De zaal werd op 14 december 1973 om 19.30 uur geopend door wethouder Onderwijs en Sportzaken J. Kruijsheer, die aan de verwezenlijking ervan duidelijk zijn steentje had bijgedragen. Daarna werden de finales van de Goudse kampioenschappen gespeeld, een mooie avond, aldus Arie.
Vervolg 1973
Voor de derde maal wordt in april het Gouda-toernooi georganiseerd met ruim 200 inschrijvingen. Winnaar werd jeugd international Wim IJsselstein (ILAC), die verdediger Nico Verwoerd (Vriendenschaar) van tafel veegt met 21-13 en 21-5. In het verenigingsklassement wordt Gouda derde. Het dubbel 3/4e klasse wordt voor Gouda gewonnen door Nico van Vliet en Lex Bouter.
Wellicht door de verbouwingsperikelen eindigt het eerste team in de eerste klasse met 0 punten onderaan, ondanks een acceptabele 52% winst voor Henk den Heijer. De beslissingswedstrijd om promotie/degradatie tegen het Waddinxveense Kwiek wordt met 6-3 verloren. Het tweede verliest de beslissingswedstrijd om promotie van het Lekkerkerkse Eldos. Beter nieuws van het derde (Arie de Jong, Teun Baas en Lex Bouter), dat zonder puntverlies met 9 punten voorsprong kampioen wordt. Gouda 4, met een 100% van Nico van Vliet, dwingt na een 6-4 overwinning op Moerkapelle 2 promotie af.
Zoals gezegd wordt het rechter deel van het badhuis in vier maanden omgebouwd tot een tafeltennis accommodatie. Op 14 december 1973 wordt het eerste eigen tafeltennishome geopend. Dat zal het begin zijn van een ongekende bloeiperiode in velerlei opzichten, maar ook komt er in het Badhuis in 2005 na een periode van neergang een einde aan de vereniging .
Daarover later meer in Deel II, periode 1974-2005.
(Bron: Jubileumuitgave van “Letbal”, clubblad van de TTV Gouda, jaargang 12, uitgave mei 1993). Teksten Hans Sanders, mede gebaseerd op het jubileumblad van 25 jaar ttv Gouda, door Peter Ernst. Verder Archief H. Sanders.