Goudse Reddings Brigade dl. 1 introductie

DE  GOUDSE  REDDINGS  BRIGADE (GRB)

MAATSCHAPPELIJK BAKEN EN SPORTORGANISATIE INEEN

 Door Piet Huisman

Uitzending van RTV Gouwestad Sport van 25 januari 2021 t.g.v. het 100 jarig bestaan. Bekijk het hier.

 

 

 

 

 

 

 

Te baseren op het 90-jarig jubileum van de Goudse Reddings Brigade in 2011, ontstond namens Goudanet – Dossier – Sportstad het voornemen tot samenstelling en publicatie van een geschiedkundig document over deze puur Goudse vereniging. De aanvankelijke verkenning leidde echter al snel tot de constatering met een daadwerkelijk breedvoerig georiënteerde vereniging in doel- en taakstelling van doen te hebben. In termen van bevestiging, o.a. te staven door het respectabele aantal van ruim zevenhonderd actieve ( jeugd-) leden en dienstbare functionarissen in verenigingsverband. In het licht daarvan gaf het aanleiding tot een dusdanig op te zetten onderzoek, zodat naar inhoudelijke maatstaven de vele facetten van de vereniging GRB nader belicht kunnen worden. Binnen dit kader te duiden als een niet voorziene, maar na afronding te kwalificeren als een waardevolle ontdekkingstocht naar de bijzondere eigenheid van het collectief GOUDSE REDDINGS BRIGADE.

De inventarisatie alsmede het daaropvolgend verwerven van afdoende informatie omtrent de vele actiegebieden van deze markante club, heeft echter veel voorbereiding en tijd gevergd. Als gevolg kon derhalve pas in de loop van 2012 het betreffende onderzoek in volledigheid worden afgerond. Tevens een fase waarin het inmiddels gestarte bouwproces nieuw ZWEMSTADION aan (publicitaire) actualiteit begon te winnen. Als gegeven te richten op de functionele eigenschappen en tijdstip van ingebruikname van het modern opgezette zwem- en polocomplex per begin 2013. Door het inmiddels tijdloze karakter van de GRB-publicatie te koppelen aan de openingsdatum en bijkomende festiviteiten, ontstond zodoende een promotioneel aantrekkelijke combinatie voor beide partijen. In een door SPORT-punt-GOUDA uit te brengen HUIS-aan-HUIS-krant, werden onder meer specifieke eigenschappen nader belicht.

 

 

Beeldvorming en Werkelijkheid

Tot zover een vooralsnog globale aanwijzing omtrent de bestaansperiode van de Goudse Reddings Brigade, in de loop der tijd op- en uitgebouwd door het te bieden totaalpakket aan diensten en navenante sport activiteiten. Gelet op het maatschappelijk belang alsmede sportieve karakter in brede zin, verdient de GRB eigenlijk gepaste waardering van de gehele Goudse gemeenschap. De indruk bestaat dat dit niet overtuigend lijkt te bestaan, als waarneming een spijtige ervaring.

Een handicap is wellicht de als prominent te noemen bekendheid en publicitaire belangstelling van en voor zwem- en waterpoloverenging WIDEX – GZC/DONK. Een als verdiend te beschouwen imago, gelet op het hoge als ook langdurige topniveau op het gebied van m.n. waterpolo, dat de vereniging in Nationaal en Internationaal verband heeft weten te bereiken. In promotionele zin een kroonjuweel van de gemeente Gouda.

Naast groot en erkend zwem (opleidings-) instituut, heeft in vergelijkbare mate ook de Goudse Reddings Brigade inmiddels een als positief te omschrijven imago kunnen verwerven. Een terecht verdiende status overigens, enerzijds bereikt door het hoge opleidingsniveau t.a.v. zwemonderwijs voor jeugdige leerlingen/leden, en anderzijds opgebouwd d.m.v. de bijzonder succesvolle deelname aan georganiseerde wedstrijdvormen op het terrein van m.n. zwemmend redden. Als zodanig een prestatief gegeven, onder meer bereikt door succesvolle deelname in Regionaal, Landelijk en (zelfs) Internationaal competitieverband. P.S. – Zie in deel 3 het overzicht van m.n. in 2012 behaalde verenigingssuccessen!

In het licht van die terecht verdiende erkenning geeft het daardoor aanleiding de vereniging uitvoerig in zijn daadwerkelijk functioneren te presenteren. Om vanuit dit vertrekpunt een zo compleet mogelijk beeld te schetsen, wordt op basis van aparte verhandelingen een uitsplitsing gemaakt naar relevante deelgebieden waarop de GRB-functie is gestoeld.

Dit onder de verzamelnaam: “ DE SUCCESVOLLE LEVENSCYCLUS GRB “

Deel 1: de GRB-geschiedenis in (statutaire) vogelvlucht

Deel 2: beleid – organisatie(-structuur) en opleidingen

Deel 3: de GRB in competitie; sport, spel en presteren.

De ( statutaire ) GRB- historie in tijd gevangen

 De vereniging Goudse Reddings Brigade wordt op 24 juni 1921 opgericht, op basis van ondernomen initiatieven vanuit de EHBO-afdeling Gouda. Het betekende de start van een levensloop die aanvankelijk op veel weerstand stuit, met name door openlijke tegenwerking van de Goudse zwemverenigingen. Tijdens die beginjaren bereikt de vereniging een gemiddeld bestand van circa veertig (uitsluitend mannelijke) leden. Hoewel “het zwemmend redden van drenkelingen” als primaire doelstelling te boek staat, wordt na verloop van tijd tevens de aanzet gegeven tot inventarisatie van aanvullende (neven-)activiteiten. Een taakopvatting gericht op zinvolle dienstbaarheid aan de Goudse gemeenschap in breder verband. Als gevolg van deze voor te nemen activiteiten wordt gelijktijdig een begin gemaakt om de vereniging van hulp- en (specifiek) reddings-materiaal te voorzien.

Een vergelijkbare organisatorische opzet vindt eveneens plaats in andere regio’s, hetgeen per 5 augustus 1931 leidt tot oprichting van een landelijke bond : de Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen. Reeds enkele jaren daarna wordt aan de betreffende organisatie Koninklijke goedkeuring verleend.

De als oorspronkelijk te beschouwen functie van de GRB wordt in de jaren ’20 en ’30 uitgeoefend in de zwembaden Houtmansgracht en Elfhoeven, evenals in de Reeuwijkse Plassen. Het op beperkte schaal aanbieden van groepsgewijze zwemlessen en instructies betreffende zwemmend redden, maken daar dan inmiddels deel van uit.

In dat verband blijft voor de vereniging als ook voor de gemeente Gouda 1939 een memorabel jaartal. De opening namelijk van het nieuwe SPAARDERSBAD! Bovendien het eerste overdekte zwembad in Nederland. Gebaseerd op een doelgericht spaarplan voor o.a. particuliere deelnemers, bedacht en opgezet door de Goudse familie Den Boer, kon destijds het fraaie bouwwerk worden gerealiseerd. Een voor die tijd uniek project, gedragen door de spreekwoordelijke gemeenschapszin van de Goudse burgerij. Vanaf de oplevering is (ook) door de GRB in ruime mate van deze accommodatie gebruik gemaakt. Een situatie overigens die binnen afzienbare tijd eindig zal blijken te zijn ( red. Goudanet-Sport ).

Kort daarna breekt echter de 2^e Wereldoorlog uit en leidt dat onder meer, op gezag van de bezetter, tot het onvrijwillig samengaan van de Koninklijke Nederlandse Zwembond met de eerder vermelde KNBRD. Per 15 september 1941 ontstaat zodoende de Nederlandse Zwem en Reddings-Bond. Een opgelegde constructie, die vervolgens in 1948 weer teniet wordt gedaan en beide bonden wederom het predicaat Koninklijk mogen voeren. Ter zake van dit punt mag evenwel niet onvermeld blijven, dat tijdens de voornoemde oorlogsjaren de volledige (leden-)administratie van de GRB verloren is gegaan.

In de zo te noemen naoorlogse periode en meeliftend op het welkome fenomeen Herrijzend Nederland ( ruwweg het tijdsbeeld 1950 – 1980 ), ontwikkelt de Goudse Reddings Brigade zich voorspoedig. Het ledental groeit aanzienlijk, onder meer als afgeleide van de elkaar versterkende combinatie vooruitgang op sociaal-/maatschappelijk en economisch terrein. Het leidt tot een zekere mate van materiele welvaart en welzijn, in positieve zin bevestigd door de navenant toegenomen interesse van de Nederlandse bevolking voor actieve deelname aan sportieve uitingsvormen en toetreding tot bestuurlijke organen. In het verlengde van deze perspectiefvolle ontwikkeling mag ook de GRB zich verheugen in een stijgende bereidheid van leden om deelgenoot te worden in diverse op te richten (technische) commissies en incidenteel te vormen projectgroepen. Een voorziene situatie in algemene zin, vooral bepaald door organisatorische aspecten t.a.v. de constante toevoeging van nieuwe (deel-)activiteiten. De oprichting van een functionele Vaarcommissie in 1956, overigens op dwingend verzoek van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, is in dat geval een treffend voorbeeld.

Het is tevens de voorbode van opeenvolgende fases ( globaal vanaf 1980 tot heden) waarbij op bestuurlijk niveau geanticipeerd dient te worden op het zich continu aandienende proces van inhoudelijk en organisatorisch te realiseren bijstellingen. Bovendien een operationele noodzaak, praktisch veroorzaakt door de voortdurend en structureel op te leggen aanscherping van les- en instructienormen op zwemgebied alsmede wettelijke regelgeving m.b.t. veiligheidsaspecten voor alle betrokkenen. In verband hiermee zijn 2 relevante als ook concrete componenten te onderkennen:

O – het te verhogen aantal gradaties t.a.v. te behalen zwemdiploma’s, in relatie tot voorgeschreven eisen m.b.t. het instructieve takenpakket als wel verleende bevoegdheden van/voor docenten en begeleiders, en;

O – het opstellen van effectief na te leven afspraken m.b.t. ter zake doende handvesten en protocollen, strikt te hanteren tijdens voorkomende calamiteiten op velerlei gebied.

Per saldo een almaar groeiende complexiteit van de betreffende materie, versterkt door logistieke omstandigheden zoals het gelijktijdig gebruik moeten maken van de diverse zwemlocaties het Spaardersbad – het ( vroegere ) Torenbad – de Trefkuil en de Tobbe ). Deze n.a.v. de regulier te plegen les- en instructieve programma’s aan grote groepen (zwem-) leerlingen, alsmede m.b.t. de opleiding van eigen docenten en instructeurs. Parallel aan deze ontwikkeling, is daardoor de kwalitatieve noodzaak in het geding de vereiste organisatiegraad van de GRB permanent en inhoudelijk te bewaken. Op bepaalde deelgebieden zelfs te verhogen conform de voorgeschreven regelgeving en overeenkomstig afgesproken gedragscodes, binnen de brede context van het huidige tijdsgewricht.

Nauw verbonden met reeds gememoreerde bijstellingen in de sfeer van doel- en taakstelling, is tevens extra aandacht te vestigen op een kenmerkende eigenschap die zich successievelijk binnen de GRB heeft voltrokken. De effectieve toevoeging namelijk van de begrippen SPEL – SPORT en PRESTATIE, onder meer tot uiting te brengen in wedstrijd- en/of competitieverband met andere Brigades. Als hanteerbaar systeem te vervatten in overeenkomstige formules voor diverse leeftijdsgroepen en categorale samenstelling van toepasselijke spelonderdelen, geformeerd uit o.a. de basispakketten zwemopleiding en zwemmend redden. Ook op dit speelveld gelden voor de GRB hoog na te streven sportieve ambities.

 

Voorts is het opmerkelijk te noemen, met inbegrip van het overwegend maatschappelijke karakter van de vereniging, dat de GRB met gepaste trots kan verwijzen naar een financieel gezonde huishouding. Op basis van een bestuurlijk als wel beleidsmatige aanpak gerealiseerd, en bovendien zonder enige Gemeentelijke subsidie tot stand gebracht. Evenzeer de bevestiging van constant gevoerd beleid, dat bovendien heeft geresulteerd in het kunnen aanschaffen van enkele waardevolle alsmede functionele eigendommen, zoals reddings-vaartuigen en hulpverleningsvoertuig.

Tot zover de voorlopige weerslag van betreffende elementen inzake de oorspronkelijke doel- en taakstelling, in combinatie met de langdurige bestaansperiode van een uitstekend georganiseerd alsmede succesvol opererend opleidingsinstituut en overeenkomstige sportclub, de GOUDSE REDDINGSBRIGADE geheten!

Meer en nader gedetailleerde uitwerking op (specifieke) onderdelen van het uitgebreide takenpakket, zullen in de navolgende hoofdstukken worden gepresenteerd.