De bescheiden veldloopkampioen
Uit de serie Goudsch van Oud: Goudsche Courant november 2002 met aanvullingen.
Door Ton van Wieringen
Jan Zijderlaan (wordt 80 jaar in 2020) trad en treedt niet graag op de voorgrond. Hij stond en 
staat nooit zo te springen om uit te weiden over zijn niet geringe prestaties. Hij heeft drie nationale veldlooptitels achter zijn naam. De Polsbroekse agrariër die jarenlang lid was van AV Gouda, had door zijn werkzaamheden weinig tijd om te trainen. De koeien moesten namelijk op tijd gemolken worden.
Het zag er aanvankelijk niet naar uit dat de ziekelijke Zijderlaan tot (top) sporter zou uitgroeien. Hij werd afgekeurd voor de militaire dienstplicht en kreeg maandelijks penicilline injecties. Toen hij de medicijnen afzwoer, kwamen de prestaties. Een zware val in de Brabantse Ronde van Ulvenhout maakte een einde aan een kortstondig avontuur in de wielerwereld. ,,Als wielrenner had ik best wat kunnen bereiken,” blikt hij terug. ,,Maar op de boerderij kun je geen ernstige kwetsuren gebruiken.”
Een overstap naar de hardlopers van AV Gouda lag voor de hand, omdat hij eerder al gemerkt had ook voor die discipline talent te hebben. Vader Jan Zijderlaan, die voor de oorlog een allround sporter was, stimuleerde hem. Als junior won hij op gymschoenen meteen de eerste vijf wedstrijden. Trainer Thomas Stolk zag meteen dat hij een talent in huis had. Met steun van ‘aanjager’ Floor Verdouw groeide Zijderlaan uit tot een goede middenafstandsloper met voorkeur voor de 1500 m. AV Gouda beschikte in die tijd over een sterke 1500 m ploeg met Jan Vergeer, Thomas Stolk, Louis Jansen en Joop Kooiman.
Zijderlaan richtte zich toen al op veldloop en cross. Bij gebrek aan tijd om zich ook op de sintelbaan te onderscheiden. ,,Op klompen liep ik hard door het weiland,” zegt hij. ,,Omdat ik blessuregevoelig was, liep ik graag op een zachte ondergrond. Het schoeisel beschikte over weinig vering. Masseur De Bruin hield me op de been. Aan marathons waagde ik me niet.” Talloze malen domineerde Jan Zijderlaan de Gouda Cross. Prijzen in natura stroomden binnen: boormachines, scheerapparaten, stofzuigers, radio’s. Zijderlaans ster begon te rijzen.
In 1965 werd de eerste nationale veldlooptitel behaald op de korte (5000 m) afstand. Twee jaar later veroverde hij op de 10 km het zilver achter Piet Beelen. In 1968 knokten Haico Scharn, No op den Oordt, Egbert Nijstadt, Piet Beelen en Zijderlaan om de titel in Helmond. Na acht van de tien km had Zijderlaan een voorsprong van tien seconden. Scharn en de rappe Op den Oordt kregen hem niet meer te pakken. ‘Een groot kampioen’, kopte De Atletiekwereld.
Enkele weken later versloegen Op den Oordt en Nijstadt de titelhouder tijdens de massale AVRO-Cross (7500 deelnemers) op de Hilversumse drafbaan. Zijderlaan won de AVRO-Cross in 1970. De Goudse burgemeester Van Reenen organiseerde in het Stadhuis een uitgebreide huldiging met diner voor de Polsbroekse kampioen, die in 1969 met nog groter machtsvertoon de titel veroverde. De man met ‘de smalle hiel en de Afrikaanse spieren’ hield in Tegelen marathonloper Aad Steylen en Hans van Kasteren op afstand.
In 1970, toen Zijderlaan eigenlijk al gestopt was, finishte hij in Harderwijk als tweede achter Haico Scharn. De Gouda Cross won Zijderlaan onder meer in 1965, 1966 en 1968.
Ook buiten onze landsgrenzen nam hij vaak deel aan wedstrijden. Niet alleen in ‘crossgek’ België maar ook in Spanje, Wales, Denemarken en Frankrijk. ,,Een mooie tijd,” herinnert Zijderlaan zich. ,,Ik genoot van de ontmoetingen met grote sportmensen als Gaston Roelants, Miel Puttemans, Mamo Wolde, Mohamed Gammoudi en Elfstedenwinnaar Reinier Paping. Wielrenner Wim van Est kwam ik tegen bij de door mij gewonnen Redband Cross in Roosendaal. ‘Ge bent goed in ’t wiel gebleven en ging er aan de meet slim overheen’, sprak IJzeren Willem waarderend.”
Ook Alphenaar Rein Verkade behoorde tot de smaakmakers van de Gouda Cross. Hij won het bekende evenement in 1961 en 1962. Verkade was een alleskunner. Hij was in 1961 Nederlands Kampioen 3000 m Steeple Chase en beëindigde de barre Elfstedentocht van 1963 – gewonnen door Paping – als 11e.
